အလုပ္သမားေန႔သည္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ႐ုံးမ်ား၊ အလုပ္႐ုံမ်ား၊ ေဈးဆိုင္ကႏၷားမ်ားကို ပိတ္၍ အလုပ္သမားမ်ား၏ အင္အားျပပြဲမ်ား၊ စီတန္းလမ္းေလၽွာက္ပြဲမ်ား စသည့္ အလုပ္သမားေန႔ အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ားကို က်င္းပေလ့ရွိသည္။
ေမေဒးေခၚ အလုပ္သမားေန႔သည္ ကမာၻ႕အလုပ္သမား လူတန္းစားမ်ားအဖို႔ နိုင္ငံေရး သေဘာတရားအရ လြန္စြာအေရးပါေသာ ေန႔ႀကီးျဖစ္သည္။ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက အလုပ္သမား ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအား ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ့ေသာ အရင္းရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္၍ အလုပ္သမားတို႔၏ ဘဝသစ္ တည္ေဆာက္ရန္ အလုပ္သမားမ်ား ေသြးစည္းလိုက္သည့္ေန႔ဟု ဆိုထိုက္ေပသည္။
ေမေဒးေပၚေပါက္လာေအာင္ ဖန္တီးလိုက္ေသာ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားတို႔၏ ပဋိပကၡမွုမွာ ၁၉ ရာစုဆန္းစမွစ၍ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ နိဒါန္းပ်ိဳးခဲ့သည္။ ထိုေခတ္က အလုပ္သမားမ်ားမွာ ေနထြက္မွေနဝင္ တစ္ေန႔လၽွင္ ၁၆ နာရီမွ နာရီ ၂၀ အထိ ပင္ပန္းႀကီးစြာ အလုပ္႐ုံ၊ စက္႐ုံမ်ားတြင္ အလုပ္ဆင္းၾကရသည္။ မည္မၽွပင္ပန္းႀကီးစြာ လုပ္ကိုင္ေစကာမူ သူတို႔၏ ဘဝမွာ မ်ားစြာေအာက္က်၍ လူစဥ္မမွီေခ်။ သူတို႔၏ ေနေရး၊ ထိုင္ေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးမွာ မ်ားစြာ အဆင့္အတန္း နိမ့္က်ခဲ့သည္။
ဤကဲ့သို႔ အလုပ္သမားတို႔၏ ဘဝဆိုးကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ ရင္ဆိုင္ရေသာ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေစရန္ အလုပ္ရွင္မ်ားထံ အေရးဆိုၾကသည္။
၁၈၂၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၁၈၄၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္အထိ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တစ္ေန႔လၽွင္ အလုပ္ခ်ိန္ ၁၀ နာရီသာ ကန႔္သတ္ထားရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အလုပ္ရွင္မ်ားက အလြယ္တကူ မလိုက္ေလ်ာခဲ့ေပ။ အလုပ္ခ်ိန္ ေလၽွာ့ေပါ့ေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ေသာ အလုပ္သမားမ်ား ဖမ္းဆီးႏွိပ္ကြပ္ျခင္း ခံရေလသည္။ အလုပ္သမား အင္အားစုမ်ားကလည္း အေလ်ာ့မေပးဘဲ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အလုပ္သမားတို႔၏ တိုက္ပြဲသည္ အဂၤလန္၊ ဂ်ာမနီ၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဩစေၾတးလ်တိုက္သို႔ပင္ ကူးစက္သြားသည္။
၁၈၈၄ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ အလုပ္သမားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ညီလာခံ၌ ၁၈၈၆ ခု ေမလ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ တစ္ေန႔လၽွင္ ၈ နာရီသာ အလုပ္လုပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္၏။ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ခြဲမ်ားသို႔လည္း ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း ေအာင္ျမင္သည္အထိ တိုက္ပြဲဝင္ၾကရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ေပးပို႔ေလသည္။ အလုပ္သမားေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ ဤညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ၾကရာ တစ္ဖက္မွ အစြမ္းကုန္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းကို ခံရသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ အလုပ္မွ ထုတ္ပစ္ျခင္း ခံရသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ေထာင္က်၍ ေသေၾကပ်က္စီးသူမ်ားလည္း မနည္းေခ်။ ေနာက္ဆုံးတြင္ အလုပ္သမားမ်ား၏ အေရးမွာ ေအာင္ျမင္သြားေလသည္။
၁၈၈၉ ခုႏွစ္ ပါရီၿမိဳ႕၌ က်င္းပေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆိုရွယ္လစ္တို႔၏ ဒုတိယညီလာခံက ေမလ ၁ ရက္ေန႔ကို ကမၻာ့အလုပ္သမားေန႔ဟု သတ္မွတ္ေပးလိုက္သည္။ အဆိုပါ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔တိုင္းတြင္ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္အသီးသီးတို႔က အလုပ္သမားအေရးမ်ားကို ေဟာေျပာျခင္း စသည့္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ား က်င္းပၾကသည္။
ကမၻာ့အလုပ္သမားေန႔တြင္ အလုပ္သမားမ်ား အားလုံးသည္ လုပ္ချပည့္ႏွင့္ အားလပ္ခြင့္ရၾကသည္။ ယခုအခါ ကမၻာ့အလုပ္သမားေန႔ကို ျမန္မာနိုင္ငံ အပါအဝင္ နိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာ၌ အမ်ားျပည္သူ ႐ုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေလသည္။
♦ ♦ ♦ ♦ ♦
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ အလုပ္သမားေန႔ အထိမ္းအမွတ္ကို ေနျပည္ေတာ္မွာ ပထမဆံုး အႀကိမ္ အေနနဲ႔ က်င္းပ သြားဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ အလုပ္သမားဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ အရ သိရပါတယ္။ အဆုိပါ အထိမ္းအမွတ္ ေန႔မွာ ကၽြမ္းက်င္ လုပ္သား မ်ားကို ဆုတံဆိပ္မ်ား ခ်ီးျမႇင့္ျခင္း အခမ္းအနား ကိုပါ ထည့္သြင္း က်င္းပသြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
အခုလို ကၽြမ္းက်င္ လုပ္သားမ်ားကို ဆုမ်ား ခ်ီးျမႇင့္မႈ ကိုေတာ့ အဆုိပါ အလုပ္သမားေန႔ မတုိင္ခင္ ကတည္းက ပုိက္ဆက္ျခင္း၊ စက္ခ်ဳပ္၊ မုန္႔ဖုတ္ အစရွိတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲ ၁၉ မ်ဳိးကို ယွဥ္ၿပိဳင္ ထားေစၿပီး ဆုရရွိသူ ၂၂ ေယာက္ကို ေနျပည္ေတာ္မွာ ဆုမ်ား ခ်ီးျမႇင့္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္း ဖြဲ႕စည္း ထားၿပီး အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ ေပးအပ္ျခင္း ခံထားရတဲ့ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ ၈ ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူေတြ ကိုလည္း အဆုိပါ ေန႔မွာ ေျပာေရး ဆုိခြင့္ရွိသူ ပုဂ္ၢိဳလ္ တစ္ဦး အေနနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ ခံရတဲ့ ပုဂ္ၢိဳလ္ဟာ အလုပ္သမားမ်ား ဘက္ကေနၿပီး လုိအပ္ခ်က္ မ်ားကို ျဖည့္တင္း ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေစမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
သံစဥ္ျဖဴျဖဴ
Ref - WikiMyanmar, MRTV4
